Het EES zal automatisch gegevens registreren van onderdanen van derde landen die het Schengengebied binnenkomen of verlaten met een visum voor kort verblijf. Dat gaat onder meer over de naam, het type reisdocument en bepaalde biometrische data, zoals gezichtsopnames en vingerafdrukken. Het nieuwe systeem zal door alle Schengen-lidstaten in realtime geraadpleegd kunnen worden. Daarmee vervangt het systeem op termijn de manuele stempel in het paspoort. In combinatie met verdere digitalisering van de procedures aan de Schengen buitengrenzen, wordt dankzij EES de deur opengezet voor de versnelling van grenscontroles en kortere rijen op de luchthaven. “De veiligheid van Europeanen is geen detail, het is een fundamenteel recht. Met dit systeem kunnen we eindelijk efficiënt opvolgen wie het grondgebied betreedt en verlaat. Geen gaten meer in onze controles”, zegt Kanko.
Sneller, veiliger, eerlijker
Met het geavanceerde IT-systeem wil de EU enerzijds de veiligheid binnen de EU verhogen en anderzijds het volledige proces van grenscontroles automatiseren en versnellen door de wachtrijen - onder meer op luchthavens - te verminderen. Op termijn zal het nieuwe systeem de handmatige stempels in paspoorten vervangen. Het handmatig controleren is niet enkel bijzonder tijdrovend, het levert ook onvoldoende betrouwbare gegevens op over grensoverschrijdingen. Bovendien is de systematische opsporing van personen die te lang blijven - reizigers die de maximale duur van hun toegestane verblijf hebben overschreden - onmogelijk met het bestaande systeem. Met dit systeem wordt de politie efficiënter ingezet. “Dit systeem betekent minder tijdverlies voor bonafide reizigers en meer slagkracht voor onze politiediensten.”
Strijd tegen misdaad en tegen illegale migratie
“EES wordt een belangrijk wapen in de strijd tegen illegale migratie”, zegt Assita Kanko. “De veiligheidsrisico’s voor de EU én dus ook voor de Europese burgers namen de voorbije jaren helaas alleen maar toe. Het nieuwe systeem is nu dus belangrijker dan ooit. De noodzaak van een betere grensbeveiliging werd de voorbije jaren alleen maar groter. Dankzij EES zal de controle op de mensenstromen aan de EU-buitengrenzen een stuk gemakkelijker worden. De grenzen worden beter beschermd, zonder dat extra mensenhanden nodig zijn.”
Brede steun en geleidelijke uitrol
De uitrol van EES gebeurt geleidelijk vanaf het najaar van 2025. Een overgangsperiode van 180 dagen werd voorzien. De uitrol vindt plaats buiten de traditionele piekperiodes en begint vanaf oktober. “Zo vermijden we dat het bestaande systeem te zwaar onder druk komt. Waar de wachttijden te lang oplopen of wanneer er onverwachte technische problemen opduiken, kan de invoering van EES ook tijdelijk opgeschort worden”, geeft Kanko aan.
“Ik ben bijzonder blij met de brede steun in het Parlement. Wij hebben ons werk gedaan. Nu is het aan de lidstaten om hun verantwoordelijkheid te nemen en het systeem op het terrein waar te maken. Wie Schengen waardeert en de veiligheid van Europeanen ernstig neemt, kan dit niet tegenhouden”, besluit Kanko.
