Geslacht is een feit en iedereen gelijk is een illusie

Allerlei white saviors denken dat ze steeds meer zwarte professionele slachtoffers moeten redden. Overal lees je hun medelijden voor iets dat zelfs niet bestaat. Zij zien talent in de slachtofferschap en spreken hun ontzag uit voor al die zwarten die vreselijk pijn lijden in dit gruwelijke Europa. Ik voel me absoluut niet aangesproken. Dan ben je een collaborateur, het kan niet anders, zeggen ze dan. Hoe zou je gewoon mens kunnen zijn die naar de bakker wilt op zondag in plaats van te janken omdat je toevallig gekleurd zijt?

En natuurlijk, het lijkt de mode te zijn, duiken er meer en meer initiatieven op die taal aan banden willen leggen om bepaalde ideologieën aan de hele samenleving op te leggen of de ’pijn’ van de slachtoffers te verzachten en het schuldgevoel van de eeuwige daders te versterken.

Sommige woorden of uitdrukkingen gaan op de schop en worden vervangen door andere. Zo kreeg het woord ’allochtoon’ om duistere redenen een zogezegd negatieve bijklank en werd het ’persoon met een migratieachtergrond’. ’Blank’ werd ’wit’, zo niet ben je een vuile racist of een gekleurde opportunist. Na de foute films, boeken en humor, duiken er nu continue volledige lijsten op met ’kwetsende of stigmatiserende’ woorden en hun alternatieven, als die al voorhanden zijn.

Een leerkracht die de klas begroet met ’dag jongens en meisjes’ in plaats van ’dag leerlingen’ bijvoorbeeld? Nee, dat zorgt voor een onveilige omgeving. Je loopt dan maar op eieren. Volgens een Nederlandse scholierenkoepel, zorgt het omgekeerde voor een inclusiever schoolklimaat. Vergeet jongens en meisjes. Weg. ’Hij’ en ’zij’ worden vervangen door ’die’ of ’diegene’.

’Slimme’ kinderen behoren tot het verleden, want dat zou impliceren dat er ook minder slimme kinderen bestaan. Op die manier wordt de klas een veilige omgeving waarin elke leerling zich goed voelt, los van genderidentiteit en los van intellectuele capaciteiten. De intentie is begrijpelijk maar hoe dit eruit ziet vind ik akelig. De klas is een plek om uitgedaagd te kunnen worden en je grenzen te verleggen. Om de lat hoog te leggen, ook voor jezelf, en je potentieel te realiseren. Om rebels te zijn.

Iedereen gelijk is een illusie. De taalmanipulatie en de beperking van de vrijheid van meningsuiting om gelijkheid te bereiken is ook een illusie. Een illusie die de ruimte waarin een eerlijk gesprek kan plaatsvinden ontneemt en pretendeert dat verschillen en biologische feiten niet bestaan. Op deze manier creëert deze intentie zelfs een bedreiging. Het is niet nieuw.

Toen Franse feministe en filosoof Simone de Beauvoir haar wereldberoemde De tweede sekse begon te schrijven over vrouwenrechten, verwees ze naar het probleem met het woord ’vrouw’ dat destijds al bestond. Het was in 1949, meer dan 70 jaar geleden. Toen was er al de vraag of vrouwen bestonden. Maar als ze niet bestaat, kan je ze niet verdedigen, poneerde Simone de Beauvoir. Je moest ze eerst kunnen benoemen. Want „de scheiding der seksen is een biologisch feit, geen moment in de geschiedenis.” Alhoewel we andere keuzes moeten accepteren in de samenleving, kunnen we deze biologische realiteit niet verhullen of weggommen met woorden. Het geslacht is geen ideologie maar een feit.

De inclusieve taalgids is niet alleen een leugen maar ook een belemmering om maatschappelijke problemen eerlijk aan te pakken. We worden collectief dom als we dit aanvaarden en onze kinderen niet rebels zijn maar jaknikkers die zich over alles schuldig of slachtoffer voelen. Het is niet voor niets dat de taalgids van de leerlingenkoepel ook een hoofdstuk wijdt aan racisme en discriminatie.

Een van de tips om minder stigmatiserend te zijn jegens mensen met een donkere huidskleur, is door het niet meer te hebben over ’zwarte scholen’ of ’witte scholen’. Maar enkele pagina’s verder verwijzen ze zelf naar het Zwart Manifest, een website die aan blanke mensen ’wit huiswerk’ aanbiedt om een beter mens te worden. Verwarrender kan het niet zijn. Zijn de woorden wit en zwart de eindstop van onze brains? Een goed mens zijn vergt af en toe wat intellectuele inspanning.

Door bepaalde woorden te bannen of op te leggen, verander je de realiteit niet. Je kan proberen om de werkelijkheid uit te gommen en de illusie te creëren dat elke leerling gelijk is, maar dat maakt de confrontatie aan het einde van de rit des te groter en werkt ongelijkheid juist in de hand. Een school moet kinderen kritisch en weerbaar maken zodat ze later hun weg vinden in een wereld die niet altijd even rechtvaardig is.

Groepen die hun taalgebruik willen opdringen aan anderen, zullen later verbaasd opkijken als blijkt dat ze het tegenovergestelde bereikt hebben.

Dit was de achtendertigste column van Assita Kanko voor De Telegraaf.

www.telegraaf.nl