Hendrik Vos schreef op dinsdag een column waarin hij mij van 'sjacheren met vluchtelingen', cynisme en hypocrisie beschuldigt. Ik zou graag een aantal punten recht willen zetten. 

De suggestie van sjacheren met arme vluchtelingen verwerp ik met klem. Ik maak mij juist grote zorgen om de huidige realiteit van zogenaamde 'spontane' migratie. Door dit toe te laten, houden we een darwinistisch systeem in stand. Mensensmokkel rond Europa is een miljardenbusiness waarbij volgens de Internationale Organisatie voor Migratie jaarlijks duizenden slachtoffers vallen. De mensen die het halen zijn doorgaans niet het allerarmst (want hoe kom je anders aan de 10.000 euro voor de smokkelaars) of het meest kwetsbaar (want dan overleef je de tocht door de woestijn, over zee en in vrachtwagens niet). Ze komen vaak uit landen waar geen oorlog of grootschalige vervolging plaatsvindt.

Als je dan in Europa bent aangekomen en ook nog eens twee, drie of vier volstrekt veilige landen doortrekt, je uiterste best doet om niet geregistreerd te worden en in Calais op een vrachtwagen springt of een rubberbootje koopt voor de overtocht, dan wordt de grens tussen een levensreddende vluchtpoging en economisch opportunisme wel erg vaag. Afgelopen jaar waagden 28.000 migranten de overtocht naar Engeland; dit jaar verwacht men een verdubbeling. Deze situatie is gevaarlijk voor de migranten zelf, financiert criminele netwerken en ondermijnt de steun van onze burgers voor hulp aan echte oorlogsvluchtelingen. Ik betreur dat Europa zelf al jarenlang niet in staat is om werkbare oplossingen voor deze problematiek te vinden. De voorstellen stapelen zich op, de doden in de zee ook. Ik begrijp heel goed dat de Britten maatregelen nemen.  

Ondanks het gebrek aan structurele oplossingen helpt Europa, zeker België en haar buurlanden, al decennialang vluchtelingen en economische migranten. Jaar na jaar nemen we ze op en worden ze geïntegreerd, tenminste op papier. Zo kregen in 2020 ruim 50.000 Syriërs, 12.000 Irakezen en 10.000 Afghanen het staatsburgerschap van een EU-lidstaat. Zo verdwijnen ze trouwens ook uit de vluchtelingenstatistieken, waardoor statistische vergelijkingen met landen als Turkije mank lopen. De route uit het vluchtelingenbestaan wordt daar namelijk amper geboden. We financieren ook de hulp in de regio. Zo heeft de EU al vele miljarden aan Turkije, Libanon en Jordanië overgemaakt voor hulp aan Syrische vluchtelingen. We zijn met z'n allen verre van cynisch en hypocriet!

Hendrik Vos vond het ook vreemd dat ik in het Europees Parlement het Rwandese regime beschuldigde van mensenrechtenschendingen, maar wel de Britse vluchtelingendeal met het land steun. Uiteraard sta ik achter mijn kritiek van vorig jaar op Rwanda. Net zoals ik achter mijn kritiek op Spanje sta. Ik heb de rechten van Puigdemont en de Catalanen die op brute wijze zijn opgepakt en gevangengezet, fel verdedigd. Ik heb de rechten van Paul Rusesabagina, aan wie in Rwanda een eerlijk proces werd geweigerd, net zo fel verdedigd. Het klopt dat regime van Kagame politieke oppositie en de vrijheid van meningsuiting onderdrukt. Maar de Britse deal gaat over het tijdelijk huisvesten van migranten en wordt betaald en gecontroleerd door de Britse overheid. Journalisten zijn al rondgeleid door de locatie waar de migranten tijdelijk gehuisvest zullen worden en mensenrechtenorganisaties zullen ons ongetwijfeld op de hoogte houden van de realiteit van het Britse programma. Dat vind ik natuurlijk ook helemaal goed.

We zijn in België, in Europa, terecht trots op onze waarden en het is ook mijn strijd als politica om die te verdedigen. Soms betekent dat het sluiten van overeenkomsten met landen waar we ook kritiek op hebben. Die overeenkomsten zijn nooit perfect, maar soms wel noodzakelijk. Ze komen zeker niet voort uit cynisme en hypocrisie, maar juist uit betrokkenheid en het verlangen om oplossingen te vinden voor echte problemen.

Ik zal altijd opkomen voor de mensenrechten. Wat mij betreft is het daarom vreselijk onmenselijk dat mensen op zee sterven omdat politici geen besluiten durven te nemen. Ik ben elke dag teleurgesteld over de manier waarop Europa de status quo handhaaft en de leiding overlaat aan de smokkelaars die valse hoop blijven koesteren. Ik ben geen fan van Rwanda, maar ik waardeer de poging van de Britten om iets concreets te doen.