De video illustreert nogal provocatief de tegenstrijdige boodschappen over wat een vrouw 'behoort te zijn' in de moderne samenleving. Het is een belangrijk statement, maar het maakte gemengde gevoelens bij me los. Ik sta volledig achter de behoefte van vrouwen om te zijn wie ze zijn, maar tegelijk legt de video de vinger op een bredere bekommernis die ik heb over het debat rond de gendergelijkheid en vrouwelijke emancipatie.
We leven in een wereld van simplistische virale boodschappen van 280 tekens, tags en likes die inspelen op gevoelens, maar er niet in slagen om de complexiteit van thema's te vatten. Het filmpje
is een schoolvoorbeeld van feminisme voor het Instagram-tijdperk. De video bestaat hoofdzakelijk uit mooie fotomodellen en flitst bijvoorbeeld occasioneel naar beelden van mannen die zijn of beschouwd worden als 'antivrouw', zoals Donald Trump en de veroordeelde zedendelinquent Harvey Weinstein. Maar wat de paus in de video komt doen, is me een raadsel.
Om een punt te maken, moet je het scherpstellen. Wellicht daarom dat de video niet vermeldt dat bijlange niet elke vrouw zich zorgen maakt over hoe ze eruitziet, en dat niet elke man een chauvinist is. De volgende fasen in het feminisme en de strijd voor
gelijkheid moeten focussen op inclusiviteit en op de positieve rol die mannen kunnen spelen om dat doel te bereiken.
Als we over de hele lijn tot meer gelijkheid willen komen, is het cruciaal dat we jongens en mannen het zelfvertrouwen geven om hun gedrag te veranderen. Mannen zijn ook het slachtoffer van boodschappen van de massamedia en de samenleving, die sociale, financiële en opvoedkundige kwetsbaarheden uitvergroten. We zullen alleen vooruitgang boeken als we het bewustzijn en het engagement van mannen versterken en als we onderstrepen hoe belangrijk hun rol is in de strijd tegen ongelijkheid.
Om dat te bereiken, moeten we het feminisme op een andere manier communiceren en weergeven.
Sommige van mijn grootste voorstanders, mentors en supporters, waren mannen. Zij hebben hun steentje bijgedragen tot de cultuur die zowel mannen als vrouwen gelijke kansen biedt om te slagen. Ze deden dat niet door zich eng te concentreren op de emancipatie van vrouwen, maar door te proberen om een meer gelijkwaardige werkomgeving te scheppen, zodat iedereen kon slagen als individu.
Mannen moeten het gevoel hebben dat ze de macht hebben om zo'n gelijkwaardige omgeving te creëren, zowel thuis als op het werk of in een sociale groep. Mannen en jongens moeten bondgenoten worden in deze strijd, geen vijanden.
Het is niet alleen belangrijk dat we sociale misvattingen en veralgemeningen over vrouwen elimineren. We moeten ook de veralgemeningen aanpakken over wat het betekent om een 'echte man' te zijn. Wees een heer, zeiden ze. Wees geen macho, maar hou de deur open voor een vrouw. Onderhoud je gezin en klim naar de top, maar wees ook een aanwezige en betrokken vader. Verman jezelf als je je neerslachtig voelt, maar wees ook emotioneel beschikbaar. Wees sterk, verzorg je uiterlijk, maar wees niet ijdel. Wees charmant, maar niet eng.
Voormalig president Barack Obama verbindt zijn naam aan begeleidingsprogramma's die een oplossing willen bieden voor een 'zelfvernietigend model van mannelijkheid', waarin respect verkregen wordt via geweld. Zulke programma's zijn essentieel om een positieve en begrijpbare plaats voor jonge mannen te creëren in een moderne wereld die vaak verwarrend is.
Vorig jaar werd het progressieve en ruimdenkende Denemarken uitgeroepen tot het minst feministische land ter wereld. Van de 23.000 bevraagde vrouwen zei slechts acht procent dat ze een 'heel positieve' indruk hadden van de #MeToo-beweging. Minder dan een op de vijf jonge
vrouwen noemt zichzelf een feminist volgens een enquête in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Dat komt niet omdat vier op de vijf vrouwen het idee van gelijkheid voor vrouwen verwerpen. Alleen weerspiegelt de term 'feminisme' hun verwachtingen, dromen en angsten niet. In de media horen we geregeld debatten over wat het betekent om feminist te zijn. Voor mij betekent het dat je bruggen bouwt tussen mannen en vrouwen, geen muren. Het betekent dat je samenwerkt om oplossingen te vinden die echte en waardevolle veranderingen realiseren, zoals ik schreef in mijn boek De tweede helft: tijd voor een nieuw feminisme.
Je kunt voor gelijkheid strijden door een maatpak, hoge hakken of een uniform te dragen. Je kunt voor gelijkheid strijden vanop je werk, van bij je thuis of via een betoging. Maar we moeten ons ook buigen over de vraag wat het betekent om een man te zijn, en hoe we samen een meer gelijke samenleving kunnen scheppen. Mannen en vrouwen moeten samen veranderen. Ik vind het dus lovenswaardig dat de video zoveel discussie teweegbrengt, maar ik hoop ook dat we verder kunnen denken dan de binaire boodschap die hij verkondigt en we samen op zoek gaan naar manieren om de wereld te creëren waarin we willen leven.
Bron: De Standaard, 3/03/2020, pagina 35. Zie bijlage voor het volledige krantenartikel.
