Ad hoc paniek en improvisatie lijken onze strategie en specialiteit te zijn geworden. Ik verschiet van wat ik allemaal lees in de kranten over uitspraken van Europese leiders die aan het spartelen zijn vanwege de energiecrisis en de oplossingen van sommigen is een vergadering. Alsof ze het niet aan zagen komen of niet op konden anticiperen. 

Zoals in een sekte bewierookten sommige van mijn eerbiedwaardige collega’s in het Europees Parlement de jonge Zweedse spijbelaarster Greta Thunberg. De wake-up call is brutaal. De ene afhankelijkheid werd vervangen door een andere. In plaats van echt te werken aan energie-autonomie kregen kerncentrales te lang de stempel „slechte energie”; terwijl de wereld vooruitging, was Europa bezig met heiliger zijn dan de paus. De basisbehoeften van doorsnee Europese burgers leek geen prioriteit te zijn, woke en andere onzin wel. De energiefactuur treft straks alle kleuren en de meest kwetsbaren in de samenleving zullen de hoogste prijs betalen. Die factuur gaat ook niet kijken welke kleur je hebt maar hoeveel er in je portemonnee zit.

Paraffinelamp

Beseffen we wel hoe belangrijk het is en niet vanzelfsprekend dat we met een knop in de muur het licht aan kunnen zetten? Met een draai in de douche water op je lichaam te voelen dat zelfs lekker warm is? In de stoel kunnen lezen zonder dat de stroom meerdere keren uitvalt? Wie heeft er nog ooit een paraffinelamp in het dagelijks leven moeten gebruiken?

Ik groeide op in een dorpje zonder elektriciteit en stromend water. Ik wist als kind zelfs niet dat zoiets bestond, maar miste dat ook niet. Ik baalde alleen enorm dat ik op en neer moest lopen met een emmer vol water op mijn hoofd terwijl mijn broers niet naar de put hoefden maar wel konden douchen en met water spelen. Slechte toegang tot water is slecht nieuws voor iedereen, maar nog meer voor vrouwen en meisjes die veel langer onderweg zijn in plaats van in de klas te zitten.

De vele dagelijkse kilometers hebben me niet belet om toch mijn best te doen op school. Ik wou slagen om aan dit perspectiefloze leven te ontsnappen: dat van het vrouw zijn in zo’n cultuur en religieuze omgeving waar je automatisch achtergesteld bent ongeacht je talenten. Ik zag geen verschil met de kippen die in hun hokje zaten in onze tuin tot de dag dat ze geplukt moesten worden. Zelf bij hen leefde de haan langer. Mijn honger naar vrijheid was sterker dan alles. Ik wist dat school de enige escape en weg was. Wat anders? Ik verslond boeken bij de paraffinelamp totdat die leeg was en schreef mijn gedachten urenlang op papier totdat mijn pen leeg was of mijn vingers het opgaven. Heb je het ooit meegemaakt dat je pen op was en dat je een strategie moet bedenken om een nieuwe pen te krijgen? Of helemaal op pad moet om een nieuwe te gaan kopen. Hoe blij je kan zijn als je dan een nieuwe vast hebt. Het was vaak een simpele blauwe „bic” en het maakte me blijer dan snoep.

Overvloed

Misschien is het is te veel en toch te weinig wat we allemaal hebben. In de gangen van de macht in de EU is men die overvloed als iets vies gaan beschouwen. Niemand minder dan Europees opperhoofd Charles Michel gaf de volgende ontluisterende inkijk in de Vlaamse kranten: „In de maanden voor de zomer heerste er een soort dominante ideologie in sommige Brusselse bureaucratieën, waarbij men wat gebeurde zo slecht nog niet vond. Het zou de bevolking natuurlijk pijn doen, maar ook geld vrijmaken voor energiebedrijven om te herinvesteren in de ecologische transitie. Er was een soort van loskoppeling in die geesten van de democratische politiek.”

We hebben het opgegeven te investeren in onszelf en onze kennis juist in te zetten. Overvloed werd iets vies, en schaarste zorgt voor een louterende pijn. Het is de transitie naar nergens. Al lang voor de energiecrisis hebben we in de Europese politiek het licht uitgedaan.

Dit was de tiende column van Assita Kanko voor De Telegraaf. 

www.telegraaf.nl